Wat is kombucha en hoe maak je het?

kom-boe-tsja! Het is het drankje waarvan je eigenlijk niet wilt weten hoe het wordt gemaakt. Het staat steeds vaker op het menu als fris drankje, van zelfgebrouwen tot geserveerd uit blik. Kombucha is een gefermenteerde drank en schijnt probiotica te bevatten, oftewel bacteriën die je darmflora ondersteunen. En een fris drankje wat ook nog eens goed is voor je gezondheid, daar willen we natuurlijk allemaal van proeven. En dat kan, want kombucha heb je in een handomdraai zelfgemaakt. Hoe je dat doet en waarom je dat wilt doen lees je hier.

Fermentatie proces

Fermenteren is een vorm van conserveren, ontstaan uit de tijd dat voedingswaren langere tijd, bijvoorbeeld per schip, onderweg waren. Vlees en vis werd gepekeld (geconserveerd met zout), groenten werden ingelegd (in azijn bijvoorbeeld) en bij het gebrek aan een koelkast ontstond fermenteren. Fermentatie is eigenlijk een soort natuurlijk, gecontroleerd rottingsproces. Door de bacteriën, schimmels en gisten die ontstaan te voeden met suiker, worden deze omgezet in zuur, gas of alcohol. Bij kombucha wordt er letterlijk suiker toegevoegd om de bacteriën te voeden.

Probiotica

De levende bacteriën worden ook wel probiotica genoemd. Van probiotica wordt gezegd dat ze de darmflora ondersteunen en deze in balans brengen/ houden en je immuunsysteem verbeteren. Een goede darmflora is belangrijk voor je hele gesteldheid, van mentale gezondheid tot aan ontstekingen van de huid (o.a puistjes). Dus groeien producten met probiotica in populariteit en zo ook kombucha.

Hoe maak je kombucha?

Voor het maken van kombucha heb je maar een paar dingen nodig, waarbij de SCOBY (Symbiotic Culture if Bacterias) het belangrijkste is.

Recept op basis van 2 liter

• 1.7 liter water
• 8 gram thee, zwarte of groene thee
• 90 gram rietsuiker of bio suiker
• Scoby
• 300 ml starter kombucha

Bereiding:

Stap 1. Je start door simpelweg thee te zetten in een grote pan. Je kunt kiezen voor losse zakjes of losse thee in een filter. Wanneer het water kookt voeg je de theezakjes toe en laat je deze ongeveer een half uur trekken.
Stap 2. Als de thee is afgekoeld giet je deze in een weckpot van 2 liter. Dan voeg je de SCOBY toe, met de gladde kant naar boven, en de starter kombucha.
Stap 3. Zet de weckpot weg met de deksel open, op een relatief donkere plek, waar ‘ie enigszins op kamertemperatuur staat. Gebruik een kaasdoek of stoffen lapje met elastiek om de pot af te sluiten van vuil.

Wanneer is mijn kombucha klaar?

Na ongeveer 1,5 tot 2 weken heeft zich een nieuwe SCOBY gevormd die drijft op de thee. Je kunt na ongeveer 7 dagen de kombucha proeven om te bepalen hoe zuur je hem wilt. Laat je kombucha te lang staan, dan slaat de smaak door naar azijnachtig. Gebruik voor het ‘bottelen’ beugelflessen, want de kombucha kan door gisten in de fles en de druk flink opbouwen, bekijk maar even in deze TikTok video. Tijdens het bottelen bewaar je de oude SCOBY trouwens in ongeveer 300 ml kombucha. Deze voeg je weer toe bij de volgende batch (zie stap 2).

Variëren met smaken

Je kunt variëren met smaken in de soorten thee, maar ook met de toevoeging van fruit bijvoorbeeld. Let wel op dat fruitsuikers de bacteriën weer voeden en het gisten daarmee weer volop doorgaat. Handig om de beugelfles tussendoor te laten ploppen, want ander krijg je dit soort taferelen: TikTok video Kombucha gone wrong.

Keuringsdienst van Waarde

Er is geen wetgeving rondom kombucha. Zo zijn de houdbare varianten uit de supermarkt bijvoorbeeld vaak gepasteuriseerd. Hierbij wordt de kombucha verhit en worden de levende bacteriën gedood. Daarmee zijn ook gelijk de probiotica en de eventuele gezondheidsvoordelen verdwenen. In deze aflevering van Keuringsdienst van Waarde leer je er meer over.

Daarom voor ons een reden om kombucha lekker zelf te maken, zodat we zeker weten dat er genoeg bacteriën in zitten. Overigens is er nog niks wetenschappelijk aangetoond rondom de gezondheidsvoordelen van dit drankje. Houd je kombucha en SCOBY dan ook goed in de gaten op schimmels (pluis), verkleuringen en smaak. Drink de eerste keer niet meer dan 100ml per dag.